Wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego dla ojca adopcyjnego dziecka

Z początkiem lipca 2025 r. wraz z żoną przyjęliśmy na wychowanie dziecko w wieku 4 lat i od tamtej pory żona przebywa w swoim zakładzie pracy na urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, następnie przejdzie na należną jej część urlopu rodzicielskiego. Wiem, że dla mnie, jako ojca adopcyjnego, także przewidzianych jest 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, z których zamierzam skorzystać w późniejszym czasie. Czy jednak przysługuje mi zasiłek macierzyński za 2 tygodnie urlopu ojcowskiego, skoro dziecko ma już ukończone 12 miesięcy życia? Dodam, że jestem zatrudniony na umowę zlecenia i z tego tytułu podlegam ubezpieczeniom społecznym, w tym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Zasiłek macierzyński przysługuje m.in. ubezpieczonym, którzy w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego przyjęli na wychowanie dziecko w wieku do 14. roku życia i wystąpili do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia. Należny jest on wówczas przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

Co istotne, zasiłek macierzyński przewidziany jest nie tylko dla pracowników, którym udzielany jest dany urlop, ale również innym ubezpieczonym, w tym zatrudnionym w ramach umowy zlecenia, którzy nie mogą skorzystać z danego urlopu, jednak przysługuje im prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający danemu urlopowi.

Kwestia urlopu ojcowskiego, mająca odpowiednie zastosowanie przy ustalaniu uprawnień do zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu, została uregulowana w art. 182³ Kodeksu pracy. Z przepisu tego wynika, że z urlopu/zasiłku tego w wymiarze do 2 tygodni może skorzystać nie tylko ojciec biologiczny, ale także ojciec adopcyjny dziecka. O ile jednak w tym pierwszym przypadku urlop/zasiłek ten faktycznie przysługuje do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia, to ojciec adopcyjny na jego wykorzystanie (jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień) ma czas:

do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i
nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.

Z pytania wynika, że Czytelnik:

z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia podlega ubezpieczeniu chorobowemu,
dziecko zostało przysposobione kilka miesięcy temu w wieku 4 lat.

Tym samym nie upłynął jeszcze termin na skuteczne wystąpienie o przyznanie zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy, jako okres urlopu ojcowskiego.

W celu uzyskania tego świadczenia zainteresowany powinien, przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego, wystąpić do swojego zleceniodawcy ze stosownym wnioskiem, najlepiej sporządzonym na opracowanym przez organ rentowy formularzu ZAO (patrz: Przykładowo wypełnione fragmenty formularza ZAO), wskazując w nim m.in.:

okres w którym zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego oraz
czy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu.

]

Formularz ZAO dostępny w programie DRUKI Gofin w dziale Zasiłki i świadczenia

Do wniosku tego Czytelnik powinien załączyć prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka lub jego kopię potwierdzoną (przez siebie, płatnika składek albo ZUS) za zgodność z oryginałem, o czym mowa w § 26 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa... (Dz. U. z 2025 r. poz. 616 ze zm.).