Dokumenty do zasiłku macierzyńskiego po przedłużeniu umowy o pracę do dnia porodu

Pracownica, która miała przedłużoną umowę o pracę do dnia porodu, urodziła dziecko pod koniec stycznia 2022 r. Jakie dokumenty należy przekazać do ZUS, aby organ ten ustalił jej prawo do zasiłku macierzyńskiego? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1378187)

Ubezpieczonej będącej pracownicą, zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony, z którą umowa o pracę na podstawie art. 177 § 3 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.) została przedłużona do dnia porodu, przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia. Co więcej, może ona korzystać z zasiłku macierzyńskiego w pełnym przewidzianym przepisami wymiarze, tj. za cały okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, a więc w przypadku urodzenia jednego dziecka podczas jednego porodu przez okres do 52 tygodni. Stanowi o tym art. 29 ust. 1 pkt 1, art. 29a ust. 1 oraz art. 30 ust. 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków... (Dz. U. z 2017 r. poz. 87). W przypadku pracownicy, o której mowa w pytaniu, wymagane są:

zaświadczenie płatnika składek, najlepiej sporządzone na opracowanym przez organ rentowy formularzu Z-3, zawierające informacje określone w załączniku nr 1 do przywołanego rozporządzenia, w tym m.in.:

okres zatrudnienia pracownicy,
wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się pracownica,
datę złożenia przez pracownicę wniosku o zasiłek macierzyński, stawkę procentową wypłaconego zasiłku macierzyńskiego, okres, w którym udzielono jej urlopu macierzyńskiego (do dnia ustania zatrudnienia),

odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem.

Z pytania nie wynika, czy pracodawca jest uprawniony do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym, czy też nie posiada takich uprawnień. Jeśli jednak pracownica nie korzysta z urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu (taką możliwość przewiduje art. 180 § 2 Kodeksu pracy), to zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku zasiłek macierzyński za cały należny pracownicy okres może być wypłacony przez ZUS. Zgodnie bowiem z wyjaśnieniami organu rentowego, zawartymi w komentarzu do ustawy zasiłkowej, dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl, w przypadku gdy z pracownicą umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu, na podstawie art. 177 § 3 Kodeksu pracy, a płatnik składek byłby zobowiązany do wypłaty zasiłku macierzyńskiego tylko za 1 dzień, wypłaty zasiłku macierzyńskiego za cały okres może dokonać ZUS. Trzeba jednak wyraźnie w dokumentach przekazywanych do ZUS wskazać, iż zasiłek macierzyński za ten dzień nie został i nie zostanie wypłacony przez pracodawcę. Można to zrobić np. w części "Uwagi", zawartej w zaświadczeniu Z-3.

Jeśli pracownica będzie chciała skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, dodatkowo będzie musiała przedłożyć oświadczenie o:

braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego w okresie wskazanym we wniosku albo
okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu w okresie objętym wnioskiem.

Oświadczenie to powinno zawierać imię, nazwisko i PESEL drugiego z rodziców dziecka, albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL. Można je złożyć wykorzystując odpowiednio formularz:

ZAM - Wniosek o zasiłek macierzyński - jeśli pracownica będzie ubiegała się o zasiłek macierzyński łącznie za okres urlopu macierzyńskiego oraz za okres urlopu rodzicielskiego lub
ZUR - Wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego - gdy o zasiłek macierzyński za okres tego urlopu pracownica będzie występowała w trakcie wypłaty zasiłku macierzyńskiego.

Druki Z-3, ZAM i ZUR dostępne są w serwisie druki.gofin.pl, w dziale Zasiłki i świadczenia.