Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 6 (552) z dnia 10.03.2022

Potrącenie należności alimentacyjnej i niealimentacyjnej z zasiłku macierzyńskiego

Pracownik od 5 stycznia 2022 r. wykorzystuje część urlopu rodzicielskiego i pobiera zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru. W marcu 2022 r. wpłynęło zajęcie komornicze jego wynagrodzenia za pracę i innych wierzytelności na pokrycie należności alimentacyjnej (1.000 zł miesięcznie) i niealimentacyjnej (7.000 zł). W jaki sposób mamy dokonać potrącenia z zasiłku?

Potrąceń ze świadczeń określonych w ustawie zasiłkowej, tj. z zasiłku chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz ze świadczenia rehabilitacyjnego (dalej zwanych zasiłkami), dokonuje się na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 66a ust. 1 ustawy zasiłkowej). Z przysługującego pracownikowi zasiłku, po odliczeniu zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, podlegają potrąceniu należności wymienione w art. 139 ust. 1 ustawy emerytalnej, czyli m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych:

• na zaspokojenie należności alimentacyjnych - do wysokości 60% kwoty zasiłku,
• na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - do wysokości 25% kwoty zasiłku.

Z zasiłków nie dokonuje się potrąceń należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych (art. 66a ust. 2 ustawy zasiłkowej).

W przypadku zbiegu egzekucji należności alimentacyjnych z egzekucją należności innych niż alimentacyjne potrąceń dokonuje się w kolejności podanej wyżej, z tym że łącznie potrącenie nie może przekraczać 60% kwoty zasiłku (art. 140 ust. 6 pkt 1 ustawy emerytalnej).

Kwoty wolne od potrąceń ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych podajemy w serwisie www.wskazniki.gofin.pl

Wysokość części zasiłku podlegającego potrąceniu ustala się od kwoty zasiłku przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Pracodawca, dokonując potrąceń z zasiłków, musi także uwzględnić kwotę wolną od potrąceń, czyli część zasiłku nieobjętą egzekucją, która powinna pozostać do wyłącznej dyspozycji pracownika. Od 1 marca 2022 r. kwota wolna wynosi:

• 594,05 zł przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie m.in. należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi oraz należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego tytułu wykonawczego,
• 980,19 zł przy potrącaniu należności innych niż świadczenia alimentacyjne wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi.

W sytuacji gdy zasiłek jest wypłacany tylko za część miesiąca, to kwota wolna od potrąceń podlega proporcjonalnemu obniżeniu, tj. podzieleniu przez 30 i pomnożeniu przez liczbę dni, za które jest wypłacany.

Pracownik z pytania jest wynagradzany w stałej miesięcznej wysokości 5.300 zł, nie jest uczestnikiem PPK oraz złożył pracodawcy PIT-2. Podstawa wymiaru przysługującego mu zasiłku macierzyńskiego wynosi 4.573,37 zł, a stawka dzienna zasiłku 121,96 zł (4.573,37 zł : 30 = 152,45 zł; 152,45 zł x 80% = 121,96 zł).

Od marca br. wynagrodzenie pracownika oraz inne wierzytelności są zajęte na mocy tytułów wykonawczych na poczet alimentów na kwotę 1.000 zł miesięcznie oraz innych należności na kwotę 7.000 zł. Pracodawca, ustalając kwotę potrącenia, dokona następujących obliczeń:

Z przysługującego pracownikowi zasiłku macierzyńskiego pracodawca dokona potrącenia pełnej kwoty należności alimentacyjnych (1.000 zł) oraz na poczet należności niealimentacyjnej kwoty 945,19 zł. Do wypłaty pozostanie kwota zasiłku wyższa niż kwota wolna od potrąceń. Na takich samych zasadach pracodawca będzie dokonywał potrącenia z zasiłku macierzyńskiego w następnych miesiącach.